Katalog zbiorów

Dżuma - Metaforyczny obraz świata walczącego ze złem, którego symbolem jest tytułowa dżuma, pustosząca Oran w 194... roku. Wybuch epidemii wywołuje różne reakcje u mieszkańców, jednak stopniowo uznają słuszność postępowania doktora Rieux, który od początku aktywnie walczy z zarazą, uznając to za swój obowiązek jako człowieka i lekarza.Upadek - Amsterdamska spelunka, której szyld o egzotycznej nazwie "Mexico City" wabi w portowej mgle... Jean-Baptiste Clamence przychodzi tu co wieczór rozgrzać się kieliszkiem jałowcówki i załatwić swoje podejrzane interesy. Ten dziwny wygnaniec, pokątny adwokat, służący radą sutenerom i prostytutkom, był niegdyś wielką figurą paryskiej palestry, cieszył się powszechnym szacunkiem, miał wielkie powodzenie u kobiet. Czuł się szlachetny i niejako skazany na sukces, aż do dnia, kiedy na moście na Sekwanie wydarzyło się coś, co sprawiło, że ujrzał swoje dotychczasowe życie w zupełnie innym świetle. Teraz już wie, że jest w i n n y i że nie ma dla niego przebaczenia.

Arcydzieło literatury erotycznejNajczęściej czytana i najbardziej skandalizująca powieść francuska XX wiekuRozgłos wokół Historii O potęgowała również zagadka prawdziwej tożsamości autora. Powieść przypisywano największym pisarzom epoki, nawet André Malraux. Aż wreszcie w 1994 roku osiemdziesięciosześcioletnia autorka ujawniła się w wywiadzie dla "New Yorkera". Okazała się nią Dominique Aury, intelektualistka najwyższych lotów, ówczesna sekretarz redakcji "Nouvelle Revue Française" (najważniejszego, założonego prze André Gide`a miesięcznika krytyki literackiej), która była po imieniu z Borgesem, którego tłumaczyła, i która odkryła dla Francji Francisa Scotta Fitzgeralda.Dominique Aury wyjawiła również genezę swojego dzieła.Zakochana w Jeanie Paulhan, pisarzu, krytyku, dyrektorze "Nouvelle Revue Française" i członku Akademii Francuskiej, chciała napisać do niego list miłosny w formie powieści:Nie byłam młoda, nie byłam ładna. Musiałam znaleźć inną broń. Piękno ciała to nie wszystko. Bronią jest również piękno umysłu.- Jestem pewien, że nie umiesz napisać takiej książki - odparł Paulhan.- No cóż spróbuję - odpowiedziałam.Gotowe dzieło wzbudziło zachwyt wybitnego intelektualisty:Nareszcie kobieta, która się przyznaje! - napisał w przedmowie. - A do czego się przyznaje? Do tego, przed czym kobiety zawsze się broniły, a nigdy bardziej niż dzisiaj! Do tego, co mężczyźni cały czas im zarzucali: że wszystko w nich jest seksem, aż po umysł. Że trzeba bez przerwy je karmić, myć, malować, dbać o nie i bez przerwy je bić. Że one po prostu potrzebują dobrego Pana.Historię O opublikował 27-letni pisarz i wydawca Jean-Jacques Pauvert prawie jednocześnie z ukazaniem się Witaj smutku Françoise Sagan. Ale to Historia O zdobyła prestiżową Prix des Deux Magots, co otworzyło jej drogę do sukcesu. Jednocześnie posypały się zakazy - sprzedaży nieletnim, reklamy, plakatów - oraz pozwy o obrazę moralności. W rezultacie jednak żaden proces się nie odbył.Za to wybuchła burza wśród pisarzy i intelektualistów. Niektórzy odrzucali powieść w całości, ale np. Graham Greene czy Georges Bataille byli nią zachwyceniHistoria O jest od 60 lat nieustannie wznawiana, wydana w milionach egzemplarzy, tłumaczona na kilkadziesiąt języków. Doczekała się kilkuset opracowań literackich i ekranizacji. Nadal ma potężną siłę oddziaływania: odczytywana jako powieść erotyczna, ale także jakokrzyk kobiety, która chce do kogoś należeć!

Na wskroś czytelna pozostała do dziś olbrzymia korespondencja Woltera, jak również jego "Powiastki filozoficzne", ujawniające w żywym swoim toku artyzm bardzo odrębny i swoisty. Wzór tych powiastek, "Kandyd", pozostał dotąd najautentyczniejszym arcydziełem. [...] Powiastek napisał Wolter kilkanaście; wszystkie przypadają na późny okres jego życia; niektóre kreślił jako starzec z górą osiemdziesięcioletni. Czytując zwłaszcza te ostatnie, niepodobna oprzeć się uczuciu podziwu dla żywotności tego umysłu, dla gorącej miłości ludzkości, jaką czuć nawet pod najbardziej gorzkimi sarkazmami tego starca.